موضوع نام‌گذاری خودروها و آرم‌ها و لوگوهایی که بر روی بدنه آن‌ها دیده می‌شود، اگرچه ممکن است در نگاه نخست چندان به چشم نیاید، اما نقشی اثرگذار بر جلب توجه و دریافتی که از محصول در ذهن نقش می‌بندد، ایفا می‌سازد. روش نام‌گذاری محصول در خودروسازان گوناگون، متفاوت بوده و هر یک بنا بر خطی مشی‌های راهبردی خود، اغلب الگویی ویژه را دنبال می‌کنند که البته ممکن است در گذر زمان بسته به تغییر شرایط، ویژگی‌های محصول و یا راهبردها، دستخوش دگرگونی شود.
آرم‌ها، لوگوها، حروف و نوشته‌هایی که در کنار نام مدل‌ها یا بر جای‌جای بدنه خودرو دیده می‌شوند، به جز آگاه‌ساختن بیننده از ویژگی‌های خودرو، فلسفه ایجاد یک تعریف و توصیف ذهنی و برقراری رابطه‌ای احساسی و ناخودآگاه میان انسان و ماشین را دنبال می‌کنند و از این رو این اجزاء، المان‌های مهم تکمیل‌کننده طراحی خودرو به شمار می‌آیند.
این موضوع در خودروهای بالارده و محصولاتی که از دسته اقتصادی فاصله گرفته‌اند، نمود بیش‌تری یافته و بر حساسیت آن افزوده می‌شود؛ چرا که در پس طراحی تک‌تک جزئیات در این خودروها، مفهومی نهفته و اندیشه‌ای پنهان شده است؛ چنان‌چه در بسیاری موارد، فقدان یک حرف، نشان یا نوشته بر روی بدنه، دریافت بصری بیننده از طراحی خودرو را دچار لطمه‌ای آشکارا می‌نماید. محصولات شرکت بی ام و نیز به عنوان یکی از خودروسازان صاحب‌سبک در دنیا، جدا از این قاعده نبوده و سبکی منحصربفرد در این زمینه را دنبال می‌کنند. در این نوشتار تلاش بر آن است که خواننده را تا اندازه ممکن با شیوه اسم‌گذاری مدل های بی ام و آشنا سازد.
آرم و لوگو در نام‌گذاری خودروهای بی ام و، معمولا ترکیبی از حروف و اعداد را در بر دارد که در برخی مواقع از الگویی خاص پیروی و در مواردی نیز سازوکار مشخصی را دنبال نمی‌کنند. در دنیای بی ام و، نام‌گذاری برخی خودروها با یک حرف آغاز شده و به دنبال آن شمارهای آمده است. آرم بی ام و M3 نمونه‌ای از این سبک نام‌گذاری است. از دیگرسو، ابتدای نام‌گذاری برخی از مدل‌ها یک شماره دیده می‌شود که به دنبال آن حرف یا حروفی آمده است؛ مانند نام‌گذاری خودرو بی ام و 328i.
اعداد در نام‌گذاری خودروهای بی ام و
رقم نخست:
بی ام و محصولات سواری خود را در هشت گروه جداگانه دسته‌بندی نموده است که به «سری» معروف بوده و رقم نخستی که در شماره سه‌رقمی مدل این خودروها دیده می‌شود، به سری آن‌ها اشاره دارد.
سری 1 به کوچک‌ترین خودروهای این دسته‌بندی اختصاص داشته و سری 8، بزرگ‌ترین و معمولا گران‌ترین نمونه‌ها را شامل می‌شود. در این دسته‌ها معمولا خودروهایی با طراحی اسپرت‌تر، گیراتر و غیرمعمول‌تر و یا سبک‌های کوپه‌ای که سعی در جلب توجه بیش‌تر دارند، در سری‌های زوج (برای نمونه سری 2 یا سری 6) و نمونه‌های با طراحی محافظه‌کارانه‌تر، منطقی‌تر و یا سبک‌های چشم‌نوار معمول، در سری‌های با شماره فرد (برای نمونه سری 3 و یا سری 7) دیده می‌شوند.
البته در چند سال اخیر، بی ام و با گسترش برخی از سری محصولات با شماره‌های فرد و افزودن سبک‌های بدنه‌ای دیگر به این دسته از خودروها، الگوی نام‌گذاری پیشین خود را نقض کرده است. برای نمونه، خودروهای دودرب کوپه، پنج‌درب استیشن‌واگن، پنج‌درب لیفت‌بک و سه‌درب هاچبک نیز در کنار نمونه چهاردرب سدان بی ام و سری 3 دیده می‌شوند. بنابراین الگوی شماره‌گذاری «سری»، ممکن است دیگر راه مطمئنی برای تعیین سبک بدنه در برخی سری‌های این خودروساز نباشد. در ادامه به معرفی کوتاهی از سری‌ها در خودروهای بی ام و پرداخته شده است.
سری 1: این سری از محصولات بی ام و، گستره‌ای از خودروهای کوچک در کلاس C را در بر می‌گیرند که از سال 2004 میلادی به بعد تولید شده‌اند. خودروهای جمع و جور سری 3 این خودروساز، توسط این سری جایگزین شده‌اند.
سری 2: خودروهای بی ام و سری 2، محصولات کوچک سگمنت C را در بر گرفته و از سال 2014 و هنگامی که این سازنده خودرو تصمیم گرفت تا نمونه‌های دودرب کوپه و کانورتیبل سری 1 خود را در یک سری جداگانه ارائه دهد، به بازار آمدند.
سری 3: نمونه‌های جمع و جور چهاردرب که در سبک‌های سدان، اسپرت‌‌واگن و گرن توریسمو تولید شده‌اند در این سری از محصولات ب ام و دیده می‌شود. خودروهای بی ام و سری 3، از سال 1975 میلادی ساخته شده و کمکان در حال تولید هستند.
سری 4: محصولات بی ام و سری 4، مدل‌های جمع و جور سبک‌های دودرب کوپه و کانورتیبل و نیز پنج‌درب لیفت‌بک را در بر می‌گیرند که از سال 2014 میلادی به بعد تولید شده‌اند. در واقع، از این سال نمونه‌های دودرب کوپه و کانورتیبل سری 3، با سری 4 جایگزین شده‌اند.
سری 5: خودروهای بی ام و سری 5، دربرگیرنده نمونه‌های با اندازه متوسط و بزرگ چهاردرب به صورت سدان و پنج‌درب واگن یا فست‌بک هستند و از سال 1972 میلادی به بعد تولید شده‌اند.
سری 6: مدل‌های بی ام و سری 6، خودروهایی با اندازه‌ای متوسط هستند که به صورت دودرب کوپه، کانورتیبل و چهاردرب گرن‌کوپه یا گرن‌کوپه آلپینا در دسترس‌اند. خودروهای این دسته، در کلاس گرندتور شناخته می‌شوند که طراحی آن‌ها بر پایه پیمایش مسافت‌های دراز در سرعت‌های بالا است. این سری از خودروهای بی ام دبلیو، از سال 1976 تاکنون در حال تولید می‌باشند.
سری 7: نمونه‌هایی با اندازه بزرگ و چهاردرب که در سبک‌های سدان و سدان آلپینا ساخته شده‌اند، در دسته خودروهای بی ام و سری 7 جای دارند. این رده از محصولات خودروسازی ب ام و، عموما در معرفی فناوری‌ها و طراحی‌های خارجی جدید این خودروساز پیشگام هستند.
رقم دوم و سوم:
چنان‌چه گفته شد، رقم نخست شماره سه‌رقمی که در نام‌گذاری برخی خودروهای بی ام و دیده می‌شود، نشان‌دهنده سری خودرو است. پیش از این، دو رقم بعدی در این شماره به حجم جابجایی موتور اشاره داشت؛ به گونه‌ای که با ضرب این عدد دورقمی در 100، حجم موتور به سانتی‌متر مکعب (سی سی یا میلی‌لیتر) به دست می‌آمد. برای نمونه حجم موتور در خودرو بی ام و 325i، برابر با cc2500=25×100 است.
اما در گذر زمان، بی ام دبلیو رفته‌رفته این الگوی نام‌گذاری خود را نیز نقض کرده و دو رقم پایانی در برخی موارد با حجم موتور خودرو هم‌خوانی ندارند. آرم بی ام و 523i، نمونه‌ای برای این موضوع است که بر خلاف انتظار، در این خودرو به جای موتوری با حجم 2300سی‌سی، موتوری با حجم 2500سی‌سی بکار برده شده است. همچنین بکارگیری موتور 3 لیتری تویین‌توربو بکاررفته در نمونه‌های جدیدتر خودرو بی ام و 325i نیز مثال نقض دیگری در الگوی نام‌گذاری محصولات بی ام و است.
حروف در نام‌گذاری خودروهای بی ام و
حروف ابتدایی:
در صورتی که نام‌گذاری خودروهای بی ام و با حرف آغاز گردد، آن حرف معمولا یکی از حروف M، X، Z و یا i است که گستره‌ای از سبک‌های خودرو را در بر می‌گیرند.
آرم M بی ام و نشان‌دهنده واژه MotorSport بوده و به دسته خودروهای اسپرت این خودروساز همانند مدل بی ام و M4 تعلق دارد.
X به سبک بدنه کراس‌اور و یا اصطلاحا شاسی‌بلند اشاره دارد. در نام‌گذاری این مدل‌ها، پس از حرف X، شمارهای از 1 تا 7 نیز اضافه می‌شود که نشان از اندازه خودرو دارد. برای نمونه، آرم بی ام و X6، خودرویی کراس‌اور با ابعادی متوسط را معرفی می‌نماید.
خودروهایی مانند بی ام و Z4 که حرف آغازین نام آن‌ها Z است، نمونه‌هایی با چرخ‌های عقب متحرک، در سبک رودستر و دارای دو صندلی هستند. همچنین نام خودروهای الکتریکی یا دورگه (Hybrid Electric) بی ام دبلیو، با حرف i آغاز می‌شود.
یک پیشوند دیگر که ممکن است در نام‌گذاری برخی محصولات دیده شود، B است. خودروهای این دسته ساخت شرکت آلپینا هستند که بر روی ساخت نمونه‌های ویژه و با کارایی بالای این خودروساز مانند بی ام و B7 متمرکز است.
حروف انتهایی:
به جز حرف ابتدایی، در انتهای نام برخی مدل‌ها نیز ممکن است حروفی دیده شود که به موارد گوناگونی چون ویژگی‌های موتور و قوای محرکه، سبک بدنه، کاربری و پلتفرم خودرو اشاره دارند. شناسایی معنی برخی از این حروف دشوار نیست. برای نمونه حرف d، به خودروهای مجهز به پیشرانه دیزلی اشاره داشته و td به نمونه‌های دیزلی پرخوران (Turbo Diesel) متعلق است. حرف i در انتهای نام خودروهای بی ام و، به موتورهای بنزینی با سامانه سوخت‌رسانی پاششی (injector) اشاره دارد.
GT در نام‌گذاری خودروهای ب‌ام‌و، مخفف عبارت Gran Turismo است که ریشه‌ای ایتالیایی داشته و از اصطلاح Grand Tour که به سفر دور اروپا اشاره دارد، گرفته شده است. بازدهی و قدرت بالا، ابعاد بزرگ و راحتی سرنشینان در پیمایش‌های طولانی، از ویژگی‌های این دسته از خودروها است.
حرف T (به صورت حرف بزرگ) در انتهای نام مدل، جایگزین عبارت Touring بوده و به خودروهای مناسب سفر این خودروساز اشاره دارد؛ در حالی که t (به صورت حرف کوچک)، نمایان‌گر سبک هاچبک اتاق است. همچنین L، به فاصله بلند محوری خودرو (Long WheelBase) اشاره دارد.
در برخی مدل‌ها مانند بی ام و X6 M، ممکن است حرف M به جای آن‌که آغازگر نام مدل خودرو باشد، در انتهای آن آمده باشد. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، حرف M نمایان‌گر ویژگی‌های اسپرت در محصولات بی ام و است.
حرف e نمایان‌گر نمونه‌هایی است که از ویژگی مصرف سوخت اقتصادی بهره می‌برند؛ در حالی که حرف g نشان‌دهنده موتور سازگار با مصرف سوخت گاز طبیعی فشرده (CNG) است. حرف h نیز مخفف واژه hydrogen و مشخص‌کننده هیدروژن‌سوز بودن موتور خودرو است.
حرف s که در انتهای نام‌گذاری برخی مدل‌های ب ام و ممکن است دیده شود، مخفف Sport (ورزشی) است؛ اما خودروهایی که در نامشان این حرف بکار رفته است، متفاوت از نمونه‌های M بوده و از طراحی داخلی جذاب‌تر و موتورهایی قدرتمندتر بهره می‌برند. همچنین c (به صورت حرف کوچک) مخفف convertable (دارای سقف جمع‌شونده) و C (به صورت حرف بزرگ) مخفف Coupe (خودرو دودرب با دو یا چهارصندلی) است که نشان از سبک بدنه خودرو دارد.
آرم ایکس درایو (Xdrive)، نام تجاری فناوری تمام‌چرخ متحرک (All Wheel Drive) بکاررفته در محصولات خودروسازی بی ام و است و از سال 2003 میلادی بر روی بسیاری از محصولات این خودروساز دیده می‌شود. در این سامانه از دیفرانسیلی استفاده شده است که با کلاچ‌های کنترل‌شونده به صورت الکترونیکی، گشتاور انتقال‌یافته به هر یک از چرخ‌های خودرو را بسته به شرایط درخواستی تغییر می‌دهند.
پیش از معرفی سامانه Xdrive، فناوری تمام‌چرخ متحرک از سال 1985 میلادی بر روی چندین مدل از محصولات این خودروساز بر پایه اتصالات ویسکوز در دسترس بود. نخستین مدل‌های بی ام و که از این سامانه بهره برده‌اند، شامل نمونه‌های بی ام و X3 (با اتاق E83) و بی ام و X5 (با اتاق E53) هستند.
نشان اس درایو (SDrive) نیز نامی است که بی ام دبلیو برای ویژگی ساختار انتقال قدرت تک‌محوره برخی از محصولات خود برگزیده است. این سامانه که برای بار نخست در سال 2013 میلادی بر روی مدل بی ام و X5 (اتاق F15) معرفی شد، از ویژگی‌های گشتاور برداری و مکانیزم‌های جابجایی برخوردار است که به افزایش چابکی و بازدهی می‌انجامند.
سامانه اس‌درایو گشتاور موتور را به شیوه کنترل‌شده‌ای به چرخ‌های محور عقب خودرو انتقال می‌دهد و خوش‌رانی و فرمان‌پذیری دقیق خودروهای سدان و اسپرت را برای خودروهای شاسی‌بلند به ارمغان می‌آورد. این گزینه امروزه برای تمامی خودروهای شاسی‌بلند و کراس‌اور این خودروساز، از مدل جمع‌وجور بی ام و X1 گرفته تا بی ام و X7 در دسترس است.
آن‌چه در پیش آمد، اشاره‌ای گذرا بر سبک نام‌گذاری محصول در خودروهای بی ام و بوده که می‌توان از دو سویه به آن نگریست. نخست طراحی بسیار زیبای حروف، نشان‌ها و شماره‌ها که متناسب با روح جاری در طراحی و کارایی محصول نگاشته شده‌اند و در بیش‌تر موارد نقشی انکارناپذیر در زیبایی خودرو ایفا می‌نمایند. از سوی دیگر، مفهوم و پیامی است که در پس گزینش و کنار هم قرار گرفتن شماره‌ها و حروف نهفته است و در یک نگاه بیننده را از ویژگی‌های موجودی که با آن روبرو است آگاه می‌سازد.
چنان‌چه دیده شد، در نام‌گذاری محصولات بی‌ام‌و، هم نظم و هم بی‌نظمی نهفته است؛ گاه با الگویی قاعده‌مند و گاه با سبکی پیش‌بینی‌ناپذیر روبرو هستیم. شاید جسارت همین عبور هوشمندانه از چارچوب‌ها، الگوها و قیدها باشد که توانسته از برند بی ام و، شخصیتی منحصربفرد، بی حد و مرز و جاه‌طلب بسازد!
فروشگاه بی بی شاپ، عرضه‌کننده قطعات و لوازم جانبی اصل بنز و بی ام و، مجموعه‌ای کامل از انواع آرم و لوگوی خودروهای یادشده را با کیفیت مناسب گرد‌آوری نموده است تا دارندگان این محصولات، نگرانی از بابت ظاهر اصیل خودرو خود نداشته باشند.
